Projekt "BIBLIONCZEST"

Modernizacja Biblioteki Głównej Politechniki Częstochowskiej

1. Informacje ogólne
   1. Tytuł projektu
      BIBLIONCZEST Modernizacja Biblioteki Głównej Politechniki Częstochowskiej
   2. Lokalizacja projektu:
      Częstochowa, al. Armii Krajowej 36
   3. Przedmiot projektu:
      Przedmiotem projektu jest modernizacja Biblioteki Głównej Politechniki Częstochowskiej – największej biblioteki naukowo-technicznej w regionie częstochowskim. Modernizacja składa się z dwóch głównych części:
      • modernizacja budowlana budynku, w którym mieści się Biblioteka;
      • zakup wyposażenia Biblioteki.
   4. Finansowanie projektu: Całkowity koszt realizacji projektu to 5.982.930 zł, w tym:
      • 2.917.500 zł - dofinansowanie z Unii Europejskiej,
      • 350.000 zł – środki finansowe Urzędu Miasta Częstochowy,
      • 2.715.430 zł - wkład własny Politechniki Częstochowskiej.
   5. Termin rozpoczęcia realizacji projektu:
      10.03.2008 r.
   6. Termin zakończenia realizacji projektu:
      18.08.2008 r. – zakończenie robót budowlanych
      Wraz z rozpoczęciem nowego roku akademickiego 2008/2009 biblioteka będzie już dostępna do użytku.
   7. Wielkość zbiorów Biblioteki Głównej:
      464.861, w tym:
      • książki 141.276,
      • czasopisma 76.782,
      • zbiory specjalne 246.803.
2. Wczoraj i dziś Biblioteki Politechniki Częstochowskiej:
   Politechnika Częstochowska powstała w 1949 r. i od momentu powstania uczelni jej integralną część stanowi Biblioteka Główna.
   1. Misja Biblioteki Głównej.
      Misją Biblioteki Głównej Politechniki Częstochowskiej jest wspieranie edukacji i badań naukowych realizowanych na Politechnice oraz zapewnienie użytkownikom biblioteki dostępu do informacji o krajowych i światowych osiągnięciach naukowych w celu zaspokojenia potrzeb dydaktycznych i naukowych studentów i pracowników uczelni, a także społeczności lokalnej. Misją biblioteki jest również pomoc w rozwijaniu umiejętności samokształcenia studentów, dbałość o ich ogólny rozwój kulturowy, a także ochrona i zachowanie zbiorów dla kolejnych pokoleń.
   2. Historia biblioteki.
      Pierwszą siedzibą biblioteki w ramach uczelni technicznej były budynki koszar wojskowych przy ul. Dąbrowskiego. Tam też 2 maja 1950 r. rozpoczęła swą działalność Biblioteka. Mieściła się w spartańskich warunkach – trzy pomieszczenia o łącznej powierzchni 212 mkw. Na magazyn, czytelnię, wypożyczalnię i pokój biurowy. W tym pionierskim okresie kadrę stanowiło dwóch pracowników, księgozbiór liczył ok. 1000 woluminów głównie z darów.
      Lata 50-te i 60-te to okres formowania się późniejszych oddziałów gromadzenia, udostępniania i informacji. Na te lata datuje się także powstawanie bibliotek zakładowych tj. bibliotek katedr i zakładów. W 1959 r. – po likwidacji Wyższej Szkoły Ekonomicznej – Biblioteka Politechniki przejęła jej zbiory. Wkrótce potem – w r. 1961 – przydzielono Bibliotece nowe lokum – 3 kondygnacje w Domu Studenckim przy al. Zawadzkiego (obecnie al. Armii Krajowej) o łącznej powierzchni 800 mkw. Pracowników było wówczas 13, a księgozbiór liczył ponad 82 tys. Woluminów. W 1968 r. założono centralny katalog bibliotek zakładowych, a w 1969 r. ustalono regulamin sieci.
      Lata 70-te są etapem największej rozbudowy i modernizacji Politechniki Częstochowskiej. Rozpoczynają działalność nowe wydziały i instytuty, przybywa kadry naukowej i studentów. W związku z tym Biblioteka otrzymuje dodatkowe pomieszczenia ( w tym samym budynku), po ich modernizacji powierzchnia osiąga 1736 mkw. Na 4 kondygnacjach. Otwarto dwie nowe czytelnie (ich liczba wzrasta do 6). Na te lata przypada też największy przyrost zbiorów, co nastąpiło w ścisłym związku z powstaniem nowych kierunków nauczania, zwiększeniem powierzchni magazynowych i otwarciem w 1971 r. Czytelni Zbiorów Specjalnych (m.in. kompletne zbiory polskich powojennych opisów patentowych). Biblioteka Główna przystąpiła też do tworzenia czytelni wydziałowych (swoich filii): w 1972 r. – na Wydziale Elektrycznym, na przełomie 1979/1980 – na Wydziale Metalurgicznym. W 1978 r. w Bibliotece pracowało już 35 osób coraz lepiej przygotowanych zawodowo.
      W latach 80-tych sieć biblioteczna rozwija wszystkie swoje zadania. Następuje częściowa reorganizacja struktury i tak: powstaje Oddział Wydawnictw Ciągłych (1981); Pracownia Fototechniczna – poszerzając zakres usług – przekształca się w Pracownię Reprograficzną; w Oddziale Informacji Naukowej – obok Sekcji Informacji, Sekcji Dokumentacji, Referatu Bibliotek Zakładowych – działa Wypożyczalnia Międzybiblioteczna.
      Lata te charakteryzują się brakiem ograniczeń finansowych na zakup zbiorów. Rozszerza się tematyka gromadzenia zbiorów, m.in. w wyniku powstawania nowych specjalności kształcenia. Rośnie księgozbiór studencki (jeden podręcznik przypada na 3-5 studentów0. Powiększają się znacznie zbiory czasopism, norm, opisów patentowych, literatury firmowej. Przyczynia się do tego także współpraca w ramach krajowej i zagranicznej wymiany międzybibliotecznej, zwłaszcza po powstaniu w 1986 r. Wydawnictwa Politechniki Częstochowskiej.
      W związku z szybkim przyrostem zbiorów adoptowane zostają do celów magazynowych pomieszczenia piwniczne, co zwiększa powierzchnię Biblioteki do 2160 mkw. W roku 1989 r. zbiory liczą już blisko 370 tys. Książek, czasopism, zbiorów specjalnych.
      Celem bibliotekarzy staje się usprawnienie procesów bibliotecznych i informacyjnych, ich automatyzacja i mechanizacja. Rozpoczęta w 1987 r. ścisła współpraca na tym polu z I CBT (Biblioteką Politechniki Warszawskiej) i III CBT (Biblioteką Akademii Górniczo-Hutniczej), staje się podstawą przyszłej komputeryzacji Biblioteki Głównej.
      Lata 90-te przynoszą trudności finansowe dla Biblioteki Głównej. Nastąpiły ograniczenia w zakupie książek i zmniejszona została liczba prenumerowanych czasopism, zwłaszcza zagranicznych. Niemniej dzięki pomocy z Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej w ramach programu LIBRARIUS wyposażono w nowe i bardziej funkcjonalne meble Czytelnię Książek, Czytelnię Czasopism i Wypożyczalnię. Mimo trudności po powstaniu Wydziału Zarządzania powstaje kolejna filia Biblioteki, a przede wszystkim rozpoczyna się jej komputeryzacja. Nadzór nad tą sprawą objął zespół nowopowstałego Oddziału Systemów Komputerowych, w efekcie uruchomiono bazy: BIBLIO (publikacje pracowników naukowych), SYMPO (konferencje), GROM (komputerowa baza Oddziału Gromadzenia Zbiorów). Uzyskanie kolejnych dotacji wsparło nasze działania, i tak: dotacja z MEN pozwoliła zakupić oprogramowanie APIS-ZB, a tym samym umożliwiła rozpoczęcie komputeryzacji Oddziału Opracowania Zbiorów i Oddziału Udostępniania Zbiorów, dotacja KBN pozwoliła zmodyfikować i poszerzyć sieć LAN.
      Obecnie Biblioteka Główna Politechniki Częstochowskiej jest największą biblioteką naukowo-techniczną w regionie częstochowskim i zarazem jednostką centralną w biblioteczno-informatycznym systemie Uczelni, który tworzą – obok niej – 3 biblioteki wydziałowe i 20 bibliotek instytutowych. Od chwili swojego powstania Biblioteka Główna zgromadziła 464.861 książek, czasopism, zbiorów specjalnych (m.in. norm, opisów patentowych). Jej personel tworzy 47 osób, w tym 31 pracowników działalności podstawowej, 2 pracowników technicznych, 4 pracowników administracji i 10 osób obsługi. Zajmują się oni:
      • gromadzeniem i opracowaniem zbiorów własnych i 3 filii – bibliotek wydziałowych (Wydziałów: Elektrycznego; Inżynierii Procesowej, Materiałowej i Fizyki Stosowanej; Zarządzania),
      • nadzór merytoryczny nad 20 bibliotekami instytutowymi,
      • prowadzenie katalogów tradycyjnych i komputerowych,
      • udostępnianie zbiorów w czytelniach (ogólnej, czasopism, zbiorów specjalnych, pracowników nauki),
      • wypożyczanie miejscowe i międzybiblioteczne,
      • dokumentowanie działalności naukowej Uczelni,
      • świadczenie usług informacyjnych czytelnikom z wykorzystaniem nowoczesnej technologii,
      • działalność dydaktyczna (m.in. szkolenie studentów, dyplomantów i własnej kadry),
      • wdrażanie i rozbudowywanie zautomatyzowanego systemu bibliotecznego.
      Od jesieni 2007 r. Biblioteka Główna została czasowo przeniesiona na czas remontu do budynku po byłej stołówce Politechniki Częstochowskiej przy ul. Akademickiej 5.